Truyện Kiều của Nguyễn Du là một kiệt tác của nền văn học Việt Nam và thế giới, là một thiên tình sử nổi tiếng trong xã hội phong kiến Việt Nam. Đây là một tác phẩm truyện thơ đặc biệt với nhiều điển tích, điển cố, nhiều câu thơ mang đậm dấu ấn tục ngữ, ca dao Việt Nam và đặc biệt là phong cách sử dụng ngôn ngữ thơ bậc thầy của Nguyễn Du.

Ngay từ cuối thế kỷ XVIII Truyện Kiều đã  được dịch ra tiếng Pháp. Cho đến nay, tác phẩm này đã được dịch ra hơn hai mươi thứ tiếng khác nhau như Pháp, Anh, Nhật, Trung, Nga, Hàn Quốc, Hungari, Ba Lan, Tiệp Khắc, Phần Lan, Ả Rập, Đức, Bungari, Rumani, Tây Ban Nha, Mông Cổ...

Việc dịch và xuất bản tác phẩm Truyện Kiều bằng tiếng Nga là niềm mong mỏi của nhiều thế hệ dịch giả tiếng Nga say mê Truyện Kiều nói riêng và các nhà Việt Nam học người Nga nói chung. Với những nỗ lực phi thường, sau hai năm, tác phẩm Truyện Kiều đã được dịch và hiệu đính thành công.

Đây là một là công trình tập thể của nhóm dịch giả Việt - Nga. Tiến sĩ, nhà thơ Nguyễn Huy Hoàng là người tổ chức việc dịch thuật và tham gia hiệu đính sách. Người dịch bản Truyền Kiều ra văn xuôi tiếng Nga là dịch giả Vũ Thế Khôi, một trong những chuyên gia văn học và ngôn ngữ tiếng Nga hàng đầu ở Việt Nam. Và người chuyển thể bản từ văn xuôi sang thơ tiếng Nga là Vasili Popov, một nhà thơ trẻ nhưng đã thành danh. Phần hiệu đính và dịch thuật do dịch giả Đoàn Tử Huyến và nhà Việt Nam học người Nga - Phó Giáo sư Ngôn ngữ học Anatoli Sokolov  phụ trách.

TS Nguyễn Huy Hoàng cho biết, người dịch không giải mã, chuyển nghĩa thông thường mà luôn trăn trở cố gắng tìm cách dịch cô đọng nhất để truyền tải được trọn vẹn nội dung Truyện Kiều.

Lễ ra mắt tác phẩm Truyện Kiều dịch ra tiếng Nga tại Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam. Ảnh: Việt Cường Nhà thơ trẻ người Nga Vasili Popov, người dịch Truyện Kiều sang tiếng Nga. Ảnh: Việt Cường Nhà thơ Vasili Popov trao đổi với độc giả trong buổi ra mắt. Ảnh: Việt Cường TS Nguyễn Huy Hoàng (trái) và dịch giả Đoàn Tử Huyến là hai trong số nhóm dịch giả tâm huyết đã tham gia dịch Truyện Kiều ra tiếng Nga. Ảnh: Việt Cường Các dịch giả ký tặng sách cho độc giả. Ảnh: Việt Cường Những độc giả đầu tiên của bản dịch Truyện Kiều bằng tiếng Nga trong buổi Lễ ra mắt. Ảnh: Việt Cường Những người yêu văn học hai nước Nga - Việt chung vui trong buổi ra mắt Truyện Kiều bằng tiếng Nga. Ảnh: Việt Cường Truyện Kiều bằng tiếng Nga ra mắt là niềm vui của nhiều người Nga yêu thích văn học Việt Nam, say mê Truyện Kiều. Ảnh: Việt Cường Bằng sự nỗ lực lớn của những người yêu văn học hai nước Nga - Việt, sau hai năm bản dịch Truyện Kiều bằng tiếng Nga ra mắt tại Hà Nội. Ảnh: Việt Cường

Nhà thơ trẻ Vasili Popov cho biết: "Được dịch Truyện Kiều là một vinh dự lớn của đời tôi. Truyện Kiều như là một Yevgeniy Onegin (tiểu thuyết bằng thơ của Puskin - PV). Để dịch tác phẩm này, tôi đã phải tìm hiểu rất nhiều về tác phẩm, tác giả, bối cảnh xã hội phương Đông trước đây, các tư tưởng về nam - nữ thời phong kiến của Việt Nam. Vì vậy, sau khi dịch xong, tôi đã trở thành một con người khác, một người Nga mang tâm hồn Việt".

Có thể nói, với vốn ngôn ngữ phong phú và sự am hiểu về văn hóa Việt, nhà thơ Vasili Popov đã góp phần làm nên thành công bản dịch truyện Kiều. Truyện Kiều không chỉ lay động tâm hồn các độc giả Nga mà còn là cầu nối văn hóa Việt - Nga, giúp người Nga hiểu hơn về đại thi hào Nguyễn Du nói riêng và nền văn học Việt Nam nói chung./.

http://vietnam.vnanet.vn/vietnamese/truyen-kieu-duoc-dich-sang-tieng-nga/206898.html