Trang chủ  » Văn hoá - Giáo dục - Khoa học  » Khoa học

Thăm Hồ Muối Lớn


Hồ Muối Lớn (Great Salt Lake) là tên một hồ nước mặn rộng lớn ở phía bắc của bang Utah (Hoa Kỳ). Thủ phủ của bang này là Thành phố Hồ Muối (Salt Lake City). Đây là hồ muối rộng nhất của tây bán cầu, rộng thứ tư trong các hồ kín trên thế giới và là hồ nước rộng thứ 37 trên Trái đất. Hồ có tổng diện tích mặt nước bình quân là 4 400 km2. Nhưng có năm chỉ là 2 460 km2 (1963), và cũng có năm rộng tới 8 500 km2 (1987). Chiều dài của hồ khoảng 120,7 km và chiều rộng 56,3 km. Từ thành phố Salt Lake City đến hồ phải đi ô tô khoảng 70 km nhưng đường rất đẹp và phải trả tiền trước khi vào khu vực Khu Bảo tồn thiên nhiên này của bang Utah. Cả một vùng rộng lớn đồi cỏ trên các đảo và bán đảo quanh hồ không có dân cư sinh sống, chỉ có cỏ dại và một khu hệ động vật rất đặc trưng.

Đây là loại hồ nội sinh (endorheic) nghĩa là chỉ nhận nước từ ba nhánh sông Jordan, Weber và Bear và bốc hơi, chứ không chảy tiếp đi đâu hết. Hàng năm ba nhánh sông này đưa vào hồ khoảng 1,1 triệu tấn chất khoáng và vì vậy độ mặn của hồ cao hơn nhiều so với nước biển. Hiện nay độ mặn đo được ở vịnh Gunnison của hồ này là 28% muối (!).Ở vịnh Gilbert độ mặn ít hơn cho nên nồng độ muối chỉ khoảng 11% (1997) hoặc 15% (1995).Thành phần muối khoáng trong hồ chủ yếu là muối ăn (NaCl), chỉ có thêm một lượng nhỏ MgSO4, K2SO4 và Na2CO3...Tổng lượng muối có chứa trong hồ này ước chừng khoảng 4,5-4,9 tỷ tấn (!) và ngành công nghiệp mỗi năm khai thác từ hồ này được khoảng 2,5 triệu tấn muối ăn và các muối khoáng khác. Chính vì mặn như vậy cho nên trong hồ không có con cá nào sống được. Ngược lại sinh vật sống chủ yếu trong hồ là các vi khuẩn lưu huỳnh tự dưỡng quang năng. Chúng có màu đỏ -tía (red-purple) rất đặc trưng. Sinh khối của vi khuẩn này ở vịnh Gunnison ước tính phải có tới 180 nghìn đến 2 triệu tấn (!).Từ trên máy bay có thể màu đỏ-tía của nước hồ. Một nhóm động vật không xương sống là loài Artemia franciscana (còn gọi là Tôm mặn- Brine shrimp - hay Khỉ biển-"Sea Monkey”) thuộc lớp Tôm cua (Crustacea) rất phát triển trong Hồ Muối Lớn. Ở đáy hồ còn có khá nhiều các Tảo silice (Diatoms) hoặc Vi khuẩn lam (Cyanobacteria) sinh sống. Trong hồ còn có những loài tảo ưa mặn , điển hình nhất là loài Dunaliella salina, một loài tảo rất giàu beta-carotene . Chúng đều là thức ăn cho các Artemia trưởng thành.Artemia thường chết vào tháng 12 vì thiếu thức ăn và vì nhiệt độ nước thấp tới 30C.    

Vì có nhiều thức ăn thích hợp nên ở vùng này có khá nhiều loài chim khác nhau. Các nhà khoa học cho biết tại vùng hồ này có khoảng 2-5 triệu chim bờ biển (shorebirds), trong đó có khoảng1,7 triệu chim thuộc chi Podiceps , vài trăm ngàn chim thuộc họ Anatidae. Trong số này nhiều nhất là loài Phalaropus tricolor (trên 500 000 con), loài Phalaropus lobatus (trên 280 000 con), loài Recurvirostra americana (trên 250 000 con), loài Larus californicus (trên 160 000 con), loài Pelecanus erythrorhynchos (trên 18 000 con)...           

Đặc biệt thú vị là vùng ven Hồ Muối Lớn đang được bảo tồn rất nhiều loài bò rừng Bizon, tên khoa học là Bison bison. Đó là loài bò rừng to khỏe và rất hiền lành mà du khách có thể gặp rất nhiều trên đảo Antelope, hòn đảo lớn nhất trong số 9 hòn đảo của Hồ Muối Lớn. Ai đến tham quan hồ này đều muốn tận mắt nhìn thấy loài động vật quý hiếm đang được bảo quản rất nghiêm ngặt ở đây. Chúng có chiều dài khoảng 3m, cao 2m, nặng khoảng 410-1000 kg, con lớn nhất có thể nặng tới 1130 kg. Mỗi con có hai sừng nhọn, cong và rất ngắn . Có nhiều mô hình bò rừng Bizon bằng nhựa để du khách chụp hình làm kỷ niệm.

Ngoài bò rừng Bizon trên đảo ven hồ có có nhiều hươu nai hoang dại cũng được bảo quản chặt chẽ để ngăn chặn việc săn bắn. Có khi gặp chúng đi lững thững trên đường ô tô. Đây là một điển hình về tình hình bảo vệ chặt chẽ các động vật hoang dã trong các Khu bảo tồn thiên nhiên ở Mỹ                 

Vì Hồ Muối Lớn có nồng độ muối cao nên khi tắm thấy cơ thể rất dễ nổi lên và không ít khách du lịch, nhất là trẻ em rất thích đến tắm ở hồ này.

Thiên nhiên không chỉ tạo ra phong cảnh kỳ thú của Hồ Muối Lớn ở Utah mà chính nhờ có hồ này mà cải thiện được rất nhiều cho điều kiện khí hậu của cả miền bắc bang Utah, nhất là khí hậu của thủ phủ bang là Salt Lake City.

 

                                                                                                                                            NGUYỄN LÂN DŨNG

In bài viết nàyIn bài viết